INSPIRATION4 MISIJA – PRVI CIVILNU LET U SVEMIR
Jedno od najznačajnijih otkrića u STEM oblasti tokom ove decenije jeste uspešno lansiranje i slijetanje SpaceX-ove misije Inspiration4, koja je označila prvi potpuno civilni let u svemir. Misiju je predvodio preduzetnik milijarder Džered Ajzakman, koji je kupio cio let i odabrao ostala tri člana posade kroz niz takmičenja i dobrotvornih donacija. Posada Inspiration4 provela je tri dana u orbiti, sprovodeći eksperimente i podižući svest za Dječiju istraživačku bolnicu St. Jude.
Uspešan završetak misije Inspiration4 podrazumijeva se kao velika prekretnica u komercijalnoj svemirskoj industriji i korak ka tome da prostor učini dostupnijim široj javnosti. Kao što je NASA administrator Bill Nelson izjavio: „Ova istorijska SpaceX misija otvara prostor za više ljudi nego ikada ranije i pomaže da nauka, tehnologija, inženjering i matematika budu dostupni svima.
Kako je Gdin Nelson i naglasio Misija Inspiration4 nije bila samo prvi potpuno civilni svemirski let, već je bila i jedinstvena po svom fokusu na naučna istraživanja. Posada je sprovela niz eksperimenata i prikupila podatke koji bi mogli da doprinesu tekućim studijama u oblastima kao što su zdravlje ljudi i svemirsko zračenje. Na primer, jedan eksperiment je uključivao praćenje otkucaja srca posade i obrazaca spavanja kako bi se bolje razumeli efekti svemirskih letova na tijelo. Podaci prikupljeni tokom misije Inspiration4 mogli bi pružiti dragocjene uvide za buduće svemirske misije, kako komercijalne tako i naučne.
Pored navedenih, misija Inspiration4 takođe ima praktične implikacije za budućnost istraživanja svemira. Naime, bivši NASA-in astronaut Leroj Čiao je konstatovao, „Činjenica da je SpaceX uspio da lansira i povrati prvu fazu rakete četiri puta zaredom, a sada da lansira i oporavi cijelu ovu posadu, ogroman je dokaz pouzdanosti i sposobnosti njihova tehnologija“.
Misija Inspiration4 je dobila široku medijsku pokrivenost i pažnju kako naučne zajednice, tako i šire javnosti. Uspeh misije predstavlja veliki korak napred za komercijalnu svemirsku industriju i mogao bi ubiti i put za više privatnih svemirskih letova u budućnosti.
NASA-in astronaut Majk Masimino rekao je, „Istraživanje svemira se odnosi na ljudska bića koja nastoje da pomjere granice mogućeg, a to je ono što nam je trenutno potrebno“.
Reference/izvori:
- Inspiration4 Astronauts Beam After Return From 3-Day Journey to Orbit. Science https://www.nytimes.com/2021/09/18/science/spacex-inspiration4.html
- The First All-Civilian Team of Astronauts Is Headed to Orbit. Here's What to Know About the Inspiration4 Mission. https://time.com/6083963/inspiration4-mission
- Inspiration4: What we know so far about SpaceX’s first ‘all civilian’ space mission. https://www.wionews.com/world/inspiration4-what-we-know-so-far-about-spacexs-first-all-civilian-space-mission-412615