Nepoznate Dubine: Istorijsko istraživanje skrivenog svijeta ispod okeana Zemlje
Prema podacima NASA-e, voda obuhvata 71% površine Zemlje. Ipak, naše razumijevanje onoga što se dešava ispod te površine je veoma ograničeno. Prema Američkoj Nacionalnoj upravi za okeane i atmosferu, samo jedna četvrtina globalnog morskog dna bila je mapirana do 2023. godine. Ovo ukazuje na mogućnost postojanja brojnih, do sada nepoznatih vrsta morskog života na našoj planeti.
Naučnici sa Instituta za okeane „Šmit“ (Schmidt Ocean Institute) otkrili su fascinantnu raznolikost života koja obitava na podvodnim planinama, koje se prostiru na dnu okeana, otkrivajući tako više od stotinu do sada nepoznatih morskih vrsta. Ovaj monumentalni poduhvat istraživanja sproveden je u blizini obale Čilea, gdje je tim istraživača marljivo proučavao morsko dno tokom više od mjesec dana, koristeći najnoviju tehnologiju uključujući kamere, naučne instrumente, pa čak i robote, kako bi razotkrili bogatstvo života koje se krije na dnu okeana.
Tokom ekspedicije koja je trajala od 8. januara do 11. februara, istraživači su prešli ogromno područje od oko 52.800 kvadratnih kilometara okeana, koje se proteže od obala Čilea sve do udaljenog Rapa Nuija, poznatog i kao Uskršnje ostrvo. Ova podvodna misija nije samo otkrila brojne nove vrste, već je istraživačima pružila uvid u složene ekosisteme i staništa koja obitavaju na ovim udaljenim lokacijama.
Jedna od najfascinantnijih otkrića obuhvatala je mnoštvo živopisnih organizama kao što su koralni grebeni, jastog, i morski ježevi. Posebno iznenađenje bila je pojava riba iz roda udičarki, poznatih i kao morske krastače, na dubinama do 1.388 metara ispod nivoa mora, što svjedoči o izuzetnoj prilagodljivosti ovih životinja na ekstremne uslove.
Osim toga, istraživači su identifikovali i neke rijetke vrste, među kojima se ističe zamršeni sunđer nazvan Gujot Baral (Guyot Baral), čije otkriće pruža dragocjeni uvid u biološku raznovrsnost ovih podvodnih ekosistema. Dr. Havijer Selanes, vođa istraživačkog tima, izjavio je: „Očekivali smo da ćemo otkriti nove vrste u ovim neistraženim područjima, ali obim otkrića, posebno u pogledu sunđera, prevazilazi naša očekivanja.“
Osim naučnih otkrića, ekspedicija je takođe istakla zabrinutost naučnika u vezi sa uticajem klimatskih promjena na morske ekosisteme ovog regiona. Pronađeni primjerci, uključujući “rijetko viđenu” lignju pronađenu na dubini od 1.105 metara, pružaju dragocjene podatke o stanju podvodnog svijeta i njegovoj ranjivosti.
Ključnu ulogu u istraživanju odigralo je daljinski upravljano vozilo SuBastian, sposobno za istraživanje područja koja su nedostupna ljudima. Ovo vozilo, nazvano po liku iz njemačke novele “Beskrajna priča”, omogućilo je istraživačima da istraže dubine do 4.500 metara ispod površine okeana, pružajući im uvid u svijet koji je do sada bio nedostupan.
Iako su neka otkrića već prikupljena za dalju analizu, istraživači ističu da potpuna identifikacija svih vrsta može potrajati godinama. Ova misija istraživanja podvodnih planina nije samo proširila naše znanje o morskom životu, već je istakla i koliko malo još uvijek znamo o bogatstvu podvodnog svijeta koji prekriva većinu površine naše planete.
Piše: Kristina Đenđinović
Izvori:
https://www.conservation.org/blog/deep-sea-expedition-reveals-over-100-new-species-in-the-pacific
https://schmidtocean.org/underwater-mountains-harbor-abundant-life/
