2019 - Page 7
Uzgoj mozgova u laboratoriji
Zamislite sledeću transformaciju. Komadić vaše kože veličine zrna se razvija u posudi sa solima i serumima. Mješavina je zaražena virusima koji čine neke ćelije manjim, kružnim i skupljenim. Pretvorili su se u matične ćelije. Zatim, dejstvo drugih soli, seruma i faktora ih nagovara da postanu zreli neuroni. Neuroni se dijele i organizuju u trodimenzionalne sfere.…
Listovi ugljeničnog materijala vode do otkrivanja tajne superprovodljivosti
Sendvič od dva sloja grafena postavljena pod "magičnim uglom" provodi elektrone bez otpora, otkrili su fizičari. Ovo otkriće bi mogao biti značajan korak u višedeceniskoj potrazi za superprovodnicima na sobnoj temperaturi. Većina superprovodnika radi samo na temperature blizu apsolutne nule. Čak se i "visokotemperaturni" superprovodnici nazivaju tako u relativnom smislu, najviša temperatura pri kojoj…
Mogu li naučnici stvoriti zdraviju hranu?
Koristeci hemiju i nauku o materijalima, istraživači otkrivaju načine za proizvodnju niskokaloričnih namirnica na molekularnom nivou bez ometanja ukusa ili teksture. Sa obiljem šećera, masti i soli i sve bržim stilovima života, stope gojaznosti i hipertenzije od sedamdesetih godina prošlog vijeka u stalnom su porastu. U nedavnom izvještaju, naučnici organizacije za ekonomsku saradnju i razvoj…
Istraživači stvaraju ultra-lagani keramički materijal koji izdržava ekstremne temperature
UCLA istraživači i saradnici u osam drugih istraživačkih institucija stvorili su izuzetno lagan, vrlo izdržljiv keramički aerogel. Materijal se može koristiti za primjenu kao što je izolacija letilice, jer može da izdrži intenzivnu toplotu i ozbiljne temperaturne promjene koje svemirske misije trpe. Keramički aerogelovi su korišteni za izolaciju industrijske opreme od 1990-ih, i korišteni su…
Periodni sistem, ikona nauke, sada je star 150 godina
Periodni sistem je ikona nauke. Njegovi redovi i kolone pružaju uredan način prikazivanja elemenata koji čine univerzum. Danas izgleda očigledno, ali nije bilo ranim hemičarima. To se promijenilo kada je Dmitri Mendeljejev razmišljao o načinima grupiranja elemenata. Ruski hemičar je uočio elegantan i moćan obrazac: prepoznao je da pojedini elementi pokazuju slične osobine i da…
Šta je tamna materija?
Fizičari i astronomi su utvrdili da je većina materijala u svemiru "tamna materija" – čije postojanje zaključujemo preko njenih gravitacionih učinaka, a ne preko elektromagnetnih što jeste slučaj sa običnom, svakodnevnom supstancijom. Međutim, materija nije nužno sastavljena od atoma. Materija je svaki materijal koji stupa u interakciju s gravitacijom kao što to čini normalna…
Zašto priroda preferira parove, čak i za kvasce
Skloni smo živa bića dijeliti na dva pola: muški i ženski. Ali prije evolucije jajne ćelije i spermatozoida - prije nego što su se seksualne ćelije počele razlikovati po obliku i veličini -organizmi se nisu mogli razlikovati po polu. Isto važi i za mnoge alge, gljive i protozoe danas. Umjesto polova, ove vrste imaju tipove…
Programiranje DNK časovnika
Priroda je majstor u stvaranju bioloških mašina i kola, uključujući i one koji održavaju unutrašnji sat tijela, kopiraju gene ili pomažu ćelijama da se kreću. Inženjeri i naučnici sada rade na tome kako da dizajniraju i sintetišu nove biohemijske uređaje kao što su "fabrike" na nanoskali, biološka kola, pa čak i molekularni računari. Ovaj rad…
Proteini salive mogu inhibirati crijevnu anarhiju
Protein koji se nalazi u pljuvački sprječava da se loše bakterije vežu za intestinalne ćelije u laboratorijskim uslovima, što svakako upućuje na novi način smanjivanja pojave dizenterije. Svakog dana, proizvedemo od jednog do dva litra pljuvačke, pri čemu se započinje varenje i lakše se gutaju zalogaji hrane. Takođe, pljuvačka pomaže u sprječavanju bakterijske infekcije u…
Monogamija je možda “zapisana” u našim genima
U studijama rađenim na životinjama, skup od 24 gena koji su uključeni u razvoj nervnog sistema, učenje, pamćenje i spoznaju izgleda da su povezani sa monogamijom. Šta je zaslužno da pripadnici jedne vrste žive u paru, dok su drugi pripadnici sličnih vrsta potpuno drugačiji po tom pitanju i često mijenjaju partnere? Odgovor može ležati u…